Zoltán Kodály (1882-1967)
«Διδάξτε μουσική και τραγούδι στο σχολείο με τέτοιο τρόπο ώστε, να μην είναι βασανιστήριο, αλλά χαρά για τον μαθητή, ενσταλάξτε τη δίψα για καλύτερη μουσική μέσα του, μια δίψα που θα διαρκέσει για μια ζωή»
Zoltán Kodály
Ούγγρος συνθέτης, εθνομουσικολόγος και παιδαγωγός.
Ο Ζόλταν Κόνταϊ γεννιέται στο Κέτσκεμετ της Ουγγαρίας το 1882. Ο πατέρας του είναι ερασιτέχνης μουσικός, χορωδός και συνθέτηςκαι διδάσκει στον νεαρό Ζόλταν βιολί, ενώ η μητέρα του είναι πιανίστα. Το μουσικό περιβάλλον του σπιτιού του τον βοηθά να αγαπήσει βαθειά τη μουσική και να αρχίσει να συνθέτει από πολύ νωρίς. Τα πρώτα του έργα τα παρουσιάζει στο σχολείο του. Εισάγεται στην Μουσική Ακαδημία «Φραντς Λιστ» υπό την επίβλεψη του Χανς Κέσλερ στη σύνθεση. Μετά την αποφοίτησή του συναντιέται με τον Μπάρτοκ που τόσο θαυμάζει, γίνονται αχώριστοι φίλοι και επιδίδονται στη συλλογή λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής μέχρι το ξέσπασμα του Α Παγκοσμίου Πολέμου. Αξιοσημείωτο είναι ότι συγκεντρώνει το υλικό του σε κύλινδρους φωνόγραφου. Μετά τη δημοσίευση της διατριβής του σχετικά με το λαϊκό ουγγρικό τραγούδι αρχίζει να διδάσκει θεωρητικά στην Ακαδημία «Φραντς Λιστ». Συνθέτει τον «Ουγγρικό Ψαλμό» για τα πενήντα χρόνια της ένωσης της Βούδας με την Πέστη, ένα έργο που γνωρίζει άμεσα μεγάλη επιτυχία, γίνεται ευρέως γνωστό και εκτελείται σε όλη την Ευρώπη και την Αμερική από κορυφαίους μαέστρους. Η Ουγγρική Ακαδημία Επιστημών ζητά από τους δύο φίλους και συνεργάτες Κόνταϊ και Μπάρτοκ, να δημοσιεύσουν όλη την διαθέσιμη παραδοσιακή μουσική που έχουνανθολογήσει. Ταξιδεύει στη Γαλλία, Αγγλία. ΗΠΑ, ΕΣΣΔ και παρουσιάζει τα έργα του υπό τη δική του διεύθυνση.
Παντρεύεται την Έμα Γκρούμπερ με την οποία έχουν έναν υπέροχο γάμο για πενήντα περίπου χρόνια. Μετά τον θάνατό της, ξαναπαντρεύεται μια νεαρή φοιτήτριά του από την Ακαδημία, με την οποία ζει επίσης ευτυχισμένος.
Οι προσπάθειές του στον τομέα της μουσικής εκπαίδευσης οδηγούν στην εισαγωγή μιας μεθόδου του που αποτελεί τη βάση για το υψηλό επίπεδο το οποίο κατέκτησαν οι ουγγρικές χορωδίες. Εκδίδει το «Corpus musical popularis Hungarica», έργο που αποτελεί μία από τις πληρέστερες συλλογές λαϊκής μουσικήςπαγκοσμίως. Διετέλεσε πρόεδρος του Διεθνούς Συμβουλίου για τη Λαϊκή Μουσική. Πεθαίνει στη Βουδαπέστη από έμφραγμα του μυοκαρδίουτο 1967 και είναι θαμμένος στο κοιμητήριο Φαρκασρέτι.
Παρά την εμμονή του στην παραδοσιακή λαϊκή μουσική ως βάση του εθνικού πολιτισμού, είχε και μια ευρύτερη άποψη για τα μουσικά πράγματα. Η μουσική του δεν είναι προχωρημένη ως προς την αρμονία της -όπως εκείνη του Μπάρτοκ- και είναι λιγότερο «κοσμοπολίτικη», αλλά η αξία της έγκειται στην πλήρη πειστικότητα, στην τελειοποιημένη μαστοριά και στη μελωδική έμπνευσή της. Είναι κατά βάση ρομαντική και οφείλει πολλά στις παραδοσιακές ρίζες της ουγγρικής μουσικής. Σε κάποια έργα του υπάρχουν επιρροές από τη γαλλική μουσική, τον ιμπρεσιονισμό, αλλά καιαπό τους πολυφωνιστές της Αναγέννησης
Υπήρξε εξαιρετικός παιδαγωγός και έθεσε τις βάσεις όχι μόνον της εθνικής ουγγρικής σχολής σύνθεσης αλλά και της συνολικής μουσικής εκπαίδευσης της πατρίδας του. Είναι γνωστός διεθνώς ως ο δημιουργός της Μεθόδου Kodalyτης μουσικής εκπαίδευσης. Έγραψε όπερες, ορχητρικά έργα, μουσική δωματίου και έργα για φωνή.
Άγαλμα του Kodály στην πλατεία Szent István
στο Πετς της Ουγγαρίας
