Emile Jaques – Dalcroze (1865-1950)
«Η μουσική λειτουργεί στο σύνολό της όταν ο οργανισμός μοιάζει με μια μαγική δύναμη που καταστέλλει την κατανόηση και κατέχει ακαταμάχητα όλη την ύπαρξη. Το να επιμένεις στην ανάλυση αυτής της σκληρότητας σημαίνει ότι καταστρέψεις
την ίδια της την ουσία»
Emile Jaques – Dalcroze
Ο Παιδαγωγός
Ελβετός συνθέτης και παιδαγωγός.
Ο Νταλκρόζ γεννιέται στη Βιέννη το 1865. Η μητέρα του είναι δασκάλα μουσικής, οπότε είναι αναπόφευκτη η επιρροή της στον μικρό Ζακ. Στα δέκα του χρόνια η οικογένεια μετακομίζειστην Ελβετία και αρχίζει επίσημα τις σπουδές του στο Ωδείο της Γενεύης. Το 1881 γίνεται μέλος της Λογοτεχνικής Εταιρείας Belles-Lettres, μια φοιτητική ομάδα αφιερωμένη στην υποκριτική, τη συγγραφή και την ερμηνεία μουσικής. Αυτή ακριβώς τη χρονική περίοδο ο Νταλκρόζ νιώθει μεγάλο ενδιαφέρον για τη σύνθεση. Απευθύνεται στον Ντελίμπ και τον Φωρέ για να σπουδάσει σύνθεση και στη συνέχεια στον Mahis Lussy από τον οποίο επηρεάζεται στη ρυθμική ανάπτυξη. Στα είκοσι χρόνια του γίνεται βοηθός μαέστρου στηνArgelia, όπου ανακαλύπτει τη λαϊκή μουσική της Αραβίας. Στην επαφή του μ’ αυτό το είδος της μουσικής, ο Νταλκρόζ παρατηρεί ότι υπάρχουν διαφορετικοί κόσμοι στη ρυθμική έκφραση, όπου ο καθένας απαιτεί έναν συγκεκριμένο τρόπο γραφής, καθώς και ένα μοναδικό στυλ απόδοσης. Ως εκ τούτου, εφηύρε ένα νέο είδος μουσικής σημειογραφίας. Αναπτύσσει το σύστημα της gymnastique rythmique γνωστό ως «Ευρυθμική», που αποτελείται από ασκήσεις για την έκφραση των ρυθμικών όψεων της μουσικής με φυσικές κινήσεις, εφ’ όσον πίστευε πως το πρώτο που πρέπει να εκπαιδευτεί μουσικά είναι το σώμα. Συνεχίζει με μεγάλο ζήλο τις μουσικές του σπουδές στο Ωδείο με τον Μπρούκνερ.Διορίζεται καθηγητής Αρμονίας στο Ωδείο της Γενεύης και ιδρύει το ινστιτούτο «Ζακ – Νταλκρόζ» επίσης στη Γενεύη.
Το 1911 ο Νταλκρόζ και οι μαθητές του μετά από πρόσληση του Πρίγκιπα Σεργκέι Βολκόνσκι παρουσιάζουν το έργο τους στην Αγία Πετρούπολη και στη Μόσχα, καθιερώνοντας την ευρωπαϊκή ρυθμική στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας. Πεθαίνει στη Γενεύη το 1950.
Ο Νταλκρόζ, όπως προαναφέρθηκε, πίστευε ότι το πρώτο όργανο που πρέπει να εκπαιδευτεί στη μουσική είναι το σώμα. Ανέπτυξε τεχνικές που συνδύαζαν την ακοή, το τραγούδι και την ανάγνωση μουσικής. Έκανε πολλά πειράματα με τους μαθητές του, τα οποία βοηθούσαν στη διαδικασία εκμάθησης και αίσθησης της μουσικής. Ο κύριος στόχος του ήταν να διευκολύνει τη μουσική σκέψη, την ανάγνωση και τη γραφή μουσικής χωρίς τη βοήθεια ενός οργάνου για να καλλιεργηθεί το λεγόμενο «εσωτερικό αυτί». Οργάνωσε επίσης χιλιάδες παιχνίδια και ασκήσεις συνδέοντας όμορφη μουσική, έντονη ακρόαση και συνειδητή αυτοσχέδια κίνηση. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο καθηγητής πρέπει να είναι σε θέση να αυτοσχεδιάσει τα τραγούδια για τις δραστηριότητες στο μάθημα της μουσικής.
Συνέθεσε όπερες με γνωστότερη την «Sancho Panza», οπερέτα, κοντσέρτα για βιολί, κουαρτέτα εγχόρδων κομμάτια για πιάνο. Η παιδαγωγική του μέθοδος διδάσκεται σήμερα στα μουσικά εκπαιδευτήρια σε όλο τον κόσμο.
Μουσικοπαιδαγωγικό πρόγραμμα Dalcroze
