Aaron Copland (1900-1990)
«Η δυνατότητα αναγνώρισης της ομορφιάς σε μια τόσο αφηρημένη τέχνη
όπως η μουσική, μοιάζει κάπως μ’ ένα μικρό θαύμα.
Κάθε φορά που συμβαίνει μένω ελαφρώς άναυδος»
Aaron Copland
Ο Κοσμήτορας των Αμερικανών συνθετών
Αμερικανός συνθέτης, πιανίστας και διευθυντής ορχήστρας ρωσοεβραϊκής καταγωγής (το αρχικό του όνομα ήταν Κάπλαν). Ο Κόπλαντ γεννιέται στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης το 1900. Ο πατέρας του είναι αδιάφορος ως προς τη μουσική, σε αντίθεση με τη μητέρα του που έχει γνώσεις πιάνου και φωνητικής και έτσι στέλνει τα παιδιά της να μάθουν μουσική. Από τα οκτώ του κιόλας χρόνια γράφει τραγούδια, παρακολουθεί μαθήματα πιάνου και πραγματοποιεί την πρώτη δημόσια εμφάνιση ως πιανίστας σε ένα πολυκατάστημα της περιοχής του. Στρέφεται στον θεωρητικό τομέα της μουσικής και αρχίζει μαθήματα αρμονίας και σύνθεσης με τον R.Goldmark, έναν σπουδαίο μουσικό, δάσκαλο και παιδαγωγό, ο οποίος έβαλε γερά τα θεμέλια στη μουσική υπόσταση του Κόπλαντ. Η αγάπη του για τη μουσική τον οδηγεί στο Παρίσι για περαιτέρω σπουδές με τους Isidor Philipp, Paul Vidal και NadiaBoulanger, την οποία θεωρεί υπέροχη δασκάλα, διανοούμενη, χαρισματική και φυσικά όμορφη, λόγω της εφυΐας της και της ικανότητάς τηςπάνω στη μουσική, επίσης καθοριστικό πρόσωπο για την εξέλιξη της καριέρας του. Η δυνατή πολιτιστική ατμόσφαιρα του Παρισιού επηρεάζει θετικά τη σκέψη του Κόπλαντ, ώστε σε κάθε ταξίδι που κάνει σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα βελτιώνει όλο και περισσότερο τις μουσικές του γνώσεις κι έτσι επιστρέφει στην Αμερική γεμάτος και έτοιμος για μουσική δράση. Ζει λιτά και επιβιώνει με δύο υποτροφίες, διδασκαλία, ρεσιτάλ, διαλέξεις, αρθρογραφία, δημοσιεύσεις και παρουσιάσεις έργων. Το ρεύμα που επικρατεί είναι ότι οι Αμερικανοί καλλιτέχνες πρέπει στα έργα τους να αντανακλούν τις ιδέες της Αμερικανικής δημοκρατίας. Κι έτσι στρέφεται και προς τη τζαζ μουσική. Εμπνευσμένος από τους «Έξι» της Γαλλίας, αναζητά συγχρόνους του (R. Sessions, R. Harris, V. Thomson, W. Piston) για κάτι αντίστοιχο και γρήγορα καθιερώνεται ως εκπρόσωπος των συνθετών της γενιάς του που παίρνει το όνομα «Ομάδα Κομάντο» και παρουσιάζει έργα μουσικής δωματίου. Ταξιδεύει στην Αφρική και το Μεξικό και δημιουργεί μια σημαντική φιλία με τον Μεξικανό συνθέτη Carlos Chaves. Η πιο παραγωγική του περίοδος είναι η δεκατία 1940-1950. Σ’ αυτή ακριβώς τη χρονική στιγμή λαμβάνει υποτροφία για σπουδές στη Ρώμη. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του δίνει μια σειρά διαλέξεων στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, οι οποίες εκδίδονται αργότερα σε βιβλίο με τίτλο «Μουσική και Φαντασία». Από το 1960 και μετά ο Κόπλαντ στρέφεται περισσότερο προς τη διεύθυνση ορχήστρας, θεωρώντας ότι «είχε στερέψει από ιδέες για σύνθεση». Διευθύνει προσκεκλημένος από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως επίσης κάνει και μια σειρά ηχογραφήσεων δικών του έργων για την Columbia Records. Η υγεία του σταδιακά φθίνει, προσβάλλεται από τη νόσο του Αλτσχάιμερ και πεθαίνει από αναπνευστική ανεπάρκεια τον Δεκέμβριο 1990.Οι στάχτες του σκορπίστηκαν στο Tanglewood Music Center κοντά στο Lenox της Μασαχουσέτης. Το σπίτι του στο CortlandtManor της Νέας Υόρκης συγκαταλέγεται στο Εθνικό Μητρώο Ιστορικών Τόπων και χαρακτηρίστηκε ως Εθνικό Ιστορικό Ορόσημο. Μεγάλο μέρος της περιουσίας του δόθηκε για τηδημιουργία του Aaron Copland Fund forComposers, το οποίο χορηγεί ένα σεβαστό χρηματικό ποσό σε ομάδες ερμηνευτών.
Υπήρξε αριστερός στις πολιτικές του πεποιθήσεις, αλλά ποτέ δεν εγγράφηκε σε κάποιο κόμμα και παρά τις θρησκευτικές του αναζητήσεις, παρέμεινε αθεϊστής ή πιο σωστά αγνωστικιστής, χωρίς ποτέ να κρύψει την εβραϊκή του καταγωγή. Δεν έκανε δική του οικογένεια διότι πολύ νωρίς συμφιλιώθηκε με την ομοφυλοφυλία του.
Θεωρείται ο πρώτος αμερικανός συνθέτης που αναγνωρίστηκε και εκτός των Η.Π.Α. ως σαφώς «εθνικός». Δούλεψε σκληρά για την προώθηση της αμερικανικής μουσικής, ως λέκτορας και καθηγητής, επικεφαλής του τμήματος σύνθεσης στο Μουσικό κέντρο του Μπερκσάιρ. Ίδρυσε τη «Συμμαχία Αμερικανών Συνθετών». Τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις: Μετάλλιο Τιμής του Κογκρέσου, Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, Χρυσό μετάλλιο της Αμερικανικής Ακαδημίας, Μουσικό Βραβείο «Πούλιτζερ».Έγραψε συμφωνικά έργα, έργα για πιάνο, όπερες, μπαλέτα, μουσική δωματίου, μουσική για ταινίες, βιβλία για τη μουσική.
«Ήμουν τυχερός που είχα τον Goldmark δάσκαλο. Γλύτωσα από την παραπλάνηση που υπέστησαν πολλοί υποψήφιοι μουσικοί από την ανίκανη διδασκαλία»
«Ο συνθέτης που φοβάται να χάσει την καλλιτεχνική του ακεραιότητα μέσω της επαφής με ένα μαζικό κοινό δεν έχει πλέον επίγνωση της σημασίας της λέξης Τέχνη»
Aaron Copland
