Ο ΣΥΝΘΕΤΗΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Γράφει η Νατάσα Παπαστάθη, καθηγήτρια μουσικής
Πέτρος Πετρίδης (1892 – 1977)
Έλληνας συνέτης, κριτικός και ακαδημαϊκός, από τους πρωτεργάτες της Ελληνικής Εθνικής Μουσικής Σχολής
Ο Πέτρος Πετρίδης γεννιέται στην Καππαδοκία το 1892. Παίρνει τα πρώτα μαθήματα μουσικής στην Κωνσταντινούπολη από τον Ιταλό θεωρητικό Σερβέλλι και τον πιανίστα Χέγκεϋ, μαθητή του Λιστ. Στα είκοσι χρόνια του κατευθύνεται στο Παρίσι για να σπουδάσει Νομικά στη Σορβόνη και Πολιτικές επιστήμες στην Ελεύθερη Σχολή Πολιτικών Επιστημών. Όμως, διακόπτει τις σπουδές του, λόγω των Βαλκανικών πολέμων και κατατάσσεται εθελοντής στον ελληνικό στρατό. Στην προσπάθειά του να συνεχίσει τις σπουδές του, κηρύσσεται ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος, παραμένει στη Γαλλία και αφοσιώνεται στη μελέτη της μουσικής. Μαθητεύει περιστασιακά κοντά στους Αλμπέρ Βόλφ, Φλοράν Σμιτ και Aλμπέρ Ρουσέλ, ενώ τα πρώτα του μουσικά έργα εμφανίζονται αυτή την εποχή, με έντονο το δημοτικό στοιχείο. Ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του αυτοδίδακτο στην σύνθεση, μελετώντας με ιδιαίτερη προσοχή σύνθεση, εναρμόνιση και ενορχήστρωση. Μοιράζοντας πλέον τον χρόνο ανάμεσα σε Αθήνα και Παρίσι, εγκαταλείπει το δημοτικοφανές ύφος και στρέφεται στο συμφωνικό ιδίωμα της «απόλυτης» μουσικής.
Ασχολείται με τη μουσικοκριτική και είναισυνεργάτης ελληνικών, γαλλικών, αγγλικών και αμερικανικών εφημερίδων και περιοδικών σε θέματα μουσικής, φιλολογίας και θεάτρου. Πιθανόν, τα πρώτα άρθρα του Πετρίδη για την ελληνική μουσική, να έχουν δημοσιευτεί στην ελληνική εφημερίδα «Εσπερία» του Λονδίνου, από τον Μάιο ως τον Σεπτέμβριο του 1916. Πρόκειται για τα «Υπάρχει ελληνική μουσική;», «Ολίγα περί Βυζαντινής μουσικής», «Η εναρμόνισις της Βυζαντινής μουσικής», «Δημώδης μουσική», «Η Ελληνική μουσική-Ποια η μέθοδος;», «Κυπριακά άσματα και χοροί», «Μάριος Βάρβογλης», «Η Ελληνική μουσική–Παρατηρήσεις και συμπληρωματικαί επεξηγήσεις». Για πολλά χρόνια είναιανταποκριτής στο Παρίσι των «Μουσικών Τάιμς» του Λονδίνου και της εφημερίδας «Christian Science Monitor» της Βοστώνης. Ως μουσικοκριτικός συνεργάζεται με τις ελληνικές εφημερίδες «Ελεύθερο Βήμα», «Πρωία», «Καθημερινή», «Βήμα».
Διατελεί προϊστάμενος του γραφείου Τύπου και πληροφοριών της Ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο, δίνοντας παράλληλα διαλέξεις για την Ελληνική λαογραφία και μουσική στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου, λέκτορας της νεοελληνικής γλώσσας και φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, διδάσκοντας νέα ελληνικά στη Σορβόννη, στο νεοσύστατο τότε Τμήμα του νεοελληνιστή Ουμπέρ Περνώ. Μαζί με τους Νικόλαο Σκαλκώτα και τον Γεώργιο Πονηρίδη, συμμετέχουν στην προσπάθεια του Μουσικού Λαογραφικού Μουσείου, που έχεισκοπό την καταγραφή σε πεντάγραμμο, το σχολιασμό και την ηχογράφηση της Δημοτικής μουσικής. Συμμετέχει επίσης, στην επιτροπή βραβείων των καλλιτεχνικών αγώνων Νεολαίας που διοργάνωνε το καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Διατελεί μέλος του Διοικητικού Ανωτάτου Συμβουλίου Μουσικής, μαζί με τους Καλομοίρη Πονηρίδη και Φαραντάτο. Εκλέγεται αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών στη θέση του Σιμπέλιους που είχε πρόσφατα πεθάνει. Εκλέγεται τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα Μουσικής Συνθέσεως, μετά από πρόταση του Καλομοίρη.
Πεθαίνει στην Αθήνα το 1977 και είναι θαμμένος στο Α Νεκροταφείο Αθηνών.
Ο Πέτρος Πετρίδης, έχοντας ως πρότυπο τον Μπαχ, υπήρξε σημαντική μορφή της ελληνικής μουσικής. Το μουσικό του έργο είναι ιδιότυπο και προσωπικό. Κύρια υφολογικά χαρακτηριστικά της μουσικής του είναι η τροπικότητα της αρμονίας του και η αντιστικτικότητα της γραφής του. Αρχικά προβληματίστηκε ως προς την εναρμόνιση του δημοτικού τραγουδιού, ενώ αργότερα ενέταξε στοιχεία από το βυζαντινό μέλος και διερεύνησε τις τροπικές κλίμακες. Έχει συνθέσει πολλά έργα συμφωνικής μουσικής, όπερες, έργα μουσικής δωματίου, φωνητικά, ορατόρια, την «Ιωνική σουίτα», Κλέφτικους χορούς, κοντσέρτα, έργα για πιάνο, τραγούδια και άλλα. Έργα του παίζονται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό σε μεγάλα διεθνή φεστιβάλ.
